به گزارش کنارصندل، عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه جیرفت درباره انتقال آب سرشاخه های هلیل رود نوشت:

مدتی است موضوع انتقال آب از جازموریان به کرمان توسط مسئولان ذی ربط مطرح شده است. از همین رو بر خود واجب دانستم جهت روشن شدن افکار عمومی نکاتی را درباره کلیات طرح انتقال آب بین حوضه ای بیان کنم. انتقال آب بین حوزه ای می تواند گاها” تبعات جبران ناپذیری به اکوسیستم های حوزه مبدا(جازموریان) وارد نماید و در دراز مدت نیز برای حوزه مقصد مقرون به صرفه نمی باشد. توسعه پایدار پارادایم اساسی انسانهاست بنابراین همه برنامه ریزی ها و سیاست گذاری ها باید با هدف توسعه پایدار صورت پذیرد به طوری که تمامی ذی نفعان و ذی مدخلان حوزه آبخیز به سمت رفاه اقتصادی،توسعه اجتماعی و کاهش اثرات منفی زیست محیطی سوق دهد. آیا انتقال آب جازموریان به کرمان می تواند اهداف توسعه پایدار را تامین کند،؟؟؟

انتقال آب بین حوضه ای در مناطق خشک و نیمه خشک (جنوب کرمان) به دلیل شکنندگی این مناطق نسبت به آب از حساسیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین اجرای این طرح در جنوب کرمان اثراتش چند برابر می باشد.
اگر به تعریف مدیریت جامع حوزه های آبخیز که همان استفاده از همه ظرفیت ها در جهت توسعه پایدار ، بدون آسیب زدن به منابع پایه(آب ،خاک و گیاه) می باشد دقیق اندیشه کنیم درک خواهیم کرد که این تعریف نشان دهنده این موضوع است که هر حوزه آبخیز داری قابلیت ها و پتانسیل های متفاوتی می باشد که بایستی بر اساس این قابلیت ها توسعه پیدا کند. امروزه اگر حوزه جازموریان دارای آبی برای انتقال است بنابراین در بودجه و برنامه های توسعه باید محور باشد ،آیا این چنین است؟ و اگر منطقه ای با کمبود آب روبرو است یعنی ظرفیت اکوسیستم تکمیل شده و توسعه آن منطقه اشتباه است. در مدیریت جامع حوزه های آبخیز بایستی یک دید همه جانبه گرا و سیستم نگر نسبت آبخیز داشت و با کسب کالاها و خدمات مطلوب مورد نیاز جامعه بدون اثر گذاری منفی بر روی منابع پایه و محیط زیست و همچنین زندگی آبخیز نشینان صورت پذیرد. بنابراین چگونه موافقان این طرح می توانند اثرات نامطلوب آن را بر روی زندگی بیش از یک میلیون نفر ازجازموریان نشینان را از بین ببرند؟ یا اصلا قابل از بین بردن است؟

چگونه می توانند اثرات نامطلوب زیست محیطی که بر همه عوام و خواص اظهر من الشمس است کتمان کنند؟
در قوانین یونسکو برای طرح های انتقال آب چند شرط گذاشته شده است که یکی از اساسی ترین آنها این است که حوزه مبدا(جازموریان) نباید با کمبود آب مواجه شود.
در حالی که طبق گزارش سازمان مدیریت منابع آب کشور اکثریت دشت های منطقه جزء دشت های ممنوعه به حساب می آیند.

از دیگر شروط مهم این است که منافع خالص ناشی از اجرای طرح به طور عادلانه بین حوزه ها تقسیم گردد . اگر منافع طرح های مشترک المنافع به صورت عادلانه توزیع شده است چرا هنوز بحث کپرنشینی در جنوب کرمان حل نشده است؟

اجرای این طرح می تواند جازموریان را به کانون گرد و غبار جنوب شرق ایران تبدیل کند به طوریکه استان های کرمان،سیستان و بلوچستان و هرمزگان با جمعیتی بیش از ۷ میلیون نفر هوا برای نفس کشیدن نداشته باشند و خوزستان هایی دیگر شوند که در آن زمان بسیج امکانات هم بی فایده است چرا که ترمیمم طبیعت بسیار زمان بر است و گاها”غیر ممکن.

در ‌اخر به همه دوستان و دلواپسان استان پیشنهاد می گردد با استفاده از ظرفیت پژوهشی متخصصان به صورت عادلانه و به دور از یکجانبه گرایی اثرات این طرح بررسی شود و نتایج آن به صورت کمی جهت روشن شدن افکار عمومی از طریق رسانه ها و ارباب جراید اعلام گردد شاید برای اولین بار به دور از جزیره اندیشی به طبیعت احترام گذاشته شود و اعتقاد داشته باشیم که طبیعت بهترین داننده است.

من الله توفیق
فرشاد سلیمانی ساردو
عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه جیرفت