در پی درج مطلبی در خصوص عدم انتقال آب بین حوزه ای از دریای عمان به جنوب استان کرمان به قلم اینجانب 《 خدامراد میرآبادی 》 دو تن از مهندسین کشاورزی گرایش آبیاری و زهکشی و کارمند مجرب و بازنشسته ی سازمان جهاد کشاورزی جیرفت و کهنوج و امور آب و فاضلاب ( عینا”)جهت اطلاع مردم و اقدام توسط مسئولین ایفاد می گردد.
با توجه به نظرات کاملا” فنی و کارشناسی و آینده ی بسیار خطرناک کویر زایی جنوب استان کرمان، امید است مورد مداقه قرار گیرد.

بسم الله الرحمن الرحیم
استاد فرهیخته و دلسوز جناب آقای دکتر میرآبادی سلام علیکم
در خصوص مسائل و مشکلات بحران آب در ۸ شهرستان جنوبی به استحضار می رساند ؛

در دهه ۳۰ و ۴۰ در راستای مطالعات آمایش سرزمینی جنوب کرمان تحت عنوان 《 دشت جیرفت رودبار 》 به عنوان یکی از ۴پایلوت با حفظ اولویت جهت توسعه و عمران روستایی انتخاب شده است ، که درادامه جنوب کرمان در قالب چندین شرکت سهامی زراعی و کشت و صنعت با سطح زیرکشت ۳۵۰ هزار هکتار ،۳۷۰۰ حلقه چاه عمیق ونیمه عمیق طراحی و پیشنهاد می‌شود
در بحث مدیریت منابع آب سطحی نیز از جاز تا سلطان آباد بافت توسط مشاورین چندین نقطه برای احداث سد مطالعه شده که با جمیع جهات احداث سد مخزنی جیرفت و دو سد تنظیمی پایاب در جیرفت و بهادراباد مصوب ودر دستور کار قرار گرفت که هدف اصلی آن دخیره آب مازاد در ترسالی ها و رها سازی آب دخیره شده به منطور حفظ بیلان منابع آب زیر زمینی در دوره های خشکی و خشکسالی بوده است .
همزمان با دخیره سازی بحث مشروب نمودن ۱۴هزارهکتار اراضی و باعات تحت شرب کانال های زیر دست و حق آبه هلیل رود در برنامه بوده است .
متاسفانه همزمان با احداث سد ، ساماندهی شبکه های زیر سد محقق نگردید و نه تنها ۱۴ هزار هکتار تامین آب نشد ، بلکه خیلی از سطوح باغات و مزارع حاشیه با قطع آب رودخانه خشک و از چرخه اقتصاد خارج شدند .
برابر مطالعات انجام شده بیش از ۷۸ درصد آورد ورودی به سد جیرفت از سرشاخه های واقع در شهرستان بافت و رابر و ۲۲درصد از اسفندقه و نراب ننشاءت می گیرد و جالب هست که در مطالعات قبلی و حتی دهه ی هفتاد توسط گروه مطالعاتی هامون احداث سد در حوزه بافت به دلیل مسائل زمین شناسی رد شده است ! که طی سالیان دراز از آب گیری سد ، رها سازی و مدیریت آب فنی و کارشناسی نبوده و از اوایل دهه ۸۰ احداث سد و بند های انحرافی در سرشاخه های بافت ،رابر ،سرمشک و … به منطور انتقال و تامین آب شرب شهر کرمان و بافت و رابر انجام شده است .
این درحالی است که آب مهار شده بسیار بیش از نیاز آب شرب موردنظر می باشد ضمن اینکه بخش قابل توجهی از آب شر ب کرمان به دلیل پوسیدگی و مستهلک شدن سیستم نقل و انتقال از بهره وری لازم برخوردار نیست !
باوجود اینکه در دهه ۶۰ و هفتاد در بحث مشاء ها و واگذاری اراضی و آب های زیر زمینی به جامعه روستایی کوچرو و عشایری بافت و رابر در جنوب کرمان به منطور استفاده از حق آبه هلیل رود عدالت رعایت شده است اما با مهار و انتقال آب سرشاخه ها ی هلیل و از طرفی حفر بی رویه چاه های آب با عنایت به پدیده گرمایش جهانی ،استمرار بحران و دوره‌های خشکی و خشکسالی و قطع آب های فصلی رودخانه ملنتی و شور در جیرفت و سایر رودخانه های فصلی در رودبار جنوب و سیستان بلوچستان و همزمان افت کمی و کیفی منابع آب ، چشم انداز توسعه و پایداری کشاورزی در جنوب کرمان را با چالش بزرگی مواجه کرده است !
خشک شدن چاه های آرتزین ، فرونشست ها ،خشک شدن قنوات و چشمه سار ها و چیل ها ، زیست بوم های حاشیه و مسیر رودخانه از جیرفت تا جاز موریان به وضوح زنگ هشدار و بحران پیش روی می باشد که بایستی متخصصین امر ، مسئولین سیاسی و اجرائی در سایه تفکر و خرد جمعی برای ممانعت از انتقال آب هلیل و مدیریت منابع و تامین آب جنوب کرمان با بیش از یک میلیون جمعیت و ۶۷ درصد جامعه مَشغول در بخش کشاورزی چاره اندیشی نمایند در غیر اینصورت فردا بسیار بسیار دیر خواهد بود
به امید هشت گنجی سرسبز
ایرانی مقتدر و آبادان
ارادتمند
۶ تیرماه ۱۴۰۲
《 نظر دوم 》
جناب میرآبادی سلام
بنده به عنوان کارشناس حوزه ی آب با بیش از ۳۰ سال تجربه ی کاری در امور آب خدمتتان عرض کنم که متاسفانه در آینده ی نه چندان دور کهنوج با بحران عجیب آبی رو به رو خواهد شد! شاید بپرسید چرا؟
اولا از بهادر آباد تا منوجان و نودژ ما هیچگونه سفره ی آب زیر زمینی نداریم ! و سطح ایستایی آب بسیار پایین تر از حد معمول رفته است!

تنها یک سفره ی آب زیر زمینی در زهمکان و موردان و فاریاب داریم که خطوط انتقال آب از آنجا به کهنوج هم با مشکلات خاص خود رو به رو هست!
لذا حفر چاه در مکانهایی که مجوز آن گرفته شده ، شاید مسکنی مقطعی باشد ولی هرگز جوابگوی تامین آب شرب کهنوج در آینده نخواهد بود.
همان طور که شما در برخی از جاها دیده اید ، نوشته شده 《 آب آشامیدنی نمی باشد》 معنای این عبارت آن است که ، از چرخه ی تصفیه ی آب فاضلاب جهت آبیاری چمن و شست و شوی رخت و استحمام است و ما در کهنوج به دلیل فقر سفره های زیر زمینی آب چاره ای جز برگرداندن آب فاضلاب با لوله کشی های جداگانه نداریم و شبکه ی فعلی جهت شرب باقی بماند.و گر نه هر گونه هزینه فقط مسکن است نه درمان .
آب بسیار محدود است و تا مثل مناطقی از خراسان جنوبی نظیر بجسنان و بشروییه و …. کارتی و سهمیه بندی نشده است در مصرف آن صرفه جویی کنیم